Band tussen behandelaar en cliënt van belang bij online mindfulness therapie

Psychische klachten bij kanker verminderen door Mindfulness-based Cognitieve Therapie (MBCT) in vorm van groepstherapie en online therapie. De relatie tussen cliënt en therapeut speelt hierin een belangrijke rol. Dit blijkt uit het promotieonderzoek van Else Bisseling. Het onderzoek is onderdeel van de landelijke BeMind studie, een samenwerking tussen het Helen Dowling Instituut (HDI) en het Radboudumc Centrum voor Mindfulness.

Eén op de drie mensen met kanker krijgt last van psychische klachten zoals depressieklachten en angst voor terugkeer of progressie van de ziekte. Het risico op het ontwikkelen van een depressieve- of angststoornis is in deze groep verhoogd.  Door het beoefenen van mindfulness worden mensen zich meer bewust van hun gedachten, gevoelens en lichamelijke sensaties. Zo leert MBCT mensen hoe ze om kunnen gaan met de vele late effecten van kanker, zoals vermoeidheid, angst en somberheid. Dit helpt om deze klachten te verminderen en de kwaliteit van leven te verhogen.

Minder psychische klachten

MBCT in groepsvorm werd al eerder effectief bevonden. Uit de resultaten van de BeMind studie blijkt nu ook dat online MBCT (eMBCT) effectief is vergeleken met de gebruikelijke zorg voor mensen met en na kanker. Zowel online als in groepsvorm zorgde MBCT voor minder angst voor terugkeer van kanker, minder piekeren, een hogere kwaliteit van leven en positieve mentale gezondheid. MBCT kan dus online worden aangeboden zonder effectiviteit te verliezen.

Relatie tussen cliënt en therapeut

Bisseling onderzocht ook welke therapeutische factoren bijdragen aan het effect van groeps-MBCT en online MBCT. Hiervoor werd de competentie van de therapeut, de relatie tussen cliënt en therapeut, en de cohesie in de groep in kaart gebracht. De relatie tussen de cliënt en therapeut bleek een voorspeller van het effect van groeps-MBCT en online MBCT. Wanneer cliënt en therapeut een goede band met elkaar hebben, draagt dit bij aan de afname van klachten tijdens MBCT behandeling. De competentie en groepscohesie bleken niet van belang.

Moment van deelname

Ook werd patiënten gevraagd wat zij het beste moment vonden om deel te nemen aan MBCT. Tijdens medische behandeling kan de therapie helpen  om beter met de behandeling om te gaan. Tegelijkertijd kunnen lichamelijke klachten deelname ook juist belemmeren. Na behandeling vonden patiënten het makkelijker deelnemen omdat men meer energie had, maar voor sommige deelnemers voelde het als te laat om er volledig van te kunnen profiteren. Deelnemers benadrukten voornamelijk het belang om vroeg in het behandeltraject te worden geïnformeerd over de mogelijkheid om deel te kunnen nemen aan MBCT om zo een weloverwogen keuze te kunnen maken. Else Bisseling promoveerde op donderdag 21 november aan het Radboudumc in Nijmegen.