Onderzoek

Online therapie effectief en efficiënt bij psychische klachten kanker

Mindfulness-based Cognitieve Therapie (MBCT) in digitale vorm is effectief in het verminderen van psychische klachten bij kanker. Ook zorgt het voor een lager verzuim en minder zorgkosten dan gebruikelijke zorg. Dat blijkt uit het promotieonderzoek van Félix Compen. Het onderzoek is onderdeel van de landelijke BeMind studie, een samenwerking tussen het Helen Dowling Instituut (HDI) en het Radboudumc Centrum voor Mindfulness.

Een toetsenbord waarvan op de enter-toets ONDERZOEK staat.

Eén op de drie mensen die te maken krijgen met kanker, heeft last van psychische klachten. Die kunnen variëren van normale gevoelens van kwetsbaarheid en spanning tot klachten als depressie en angst. Deze klachten hebben ingrijpende gevolgen voor de patiënt, maar ook voor de samenleving als geheel. Psychologische klachten bij kanker wordt in verband gebracht met verminderde kwaliteit van leven, verminderde naleving van medische adviezen, langere ziekenhuisopname en toegenomen (oneigenlijk) gezondheidszorggebruik.

MBCT als therapie bij kanker

MBCT is een veelgebruikte behandeling voor mensen met kanker. Deze behandeling maakt mensen bewust van de manier waarop ze omgaan met emoties als angst en stress. Hierdoor kunnen niet-helpende gedachten en gedrag vervangen worden door gedachten en gedragingen die helpen om anders leren om te gaan met het leven met kanker. MBCT in groepsvorm werd al eerder effectief bevonden. Uit de resultaten van de BeMind studie kan nu ook geconcludeerd worden dat online MBCT (eMBCT) effectief is vergeleken met gebruikelijke zorg. Gebruikelijke zorg omvat alle gezondheidszorg die patiënten ontvangen, zoals hulp van een verpleegkundige, fysiotherapeut en/of psycholoog.

Minder psychische klachten

Na beide MBCT interventies verminderden psychische klachten significant in vergelijking met gebruikelijke zorg. Zowel online als in groepsvorm zorgde MBCT voor minder angst voor terugkeer van kanker, minder piekeren, een hogere kwaliteit van leven en positieve mentale gezondheid. MBCT kan dus online worden aangeboden zonder effectiviteit te verliezen. Het internet maakt MBCT toegankelijk voor veel patiënten zonder extra kosten en zonder verlies aan effectiviteit. Wel stopten relatief meer deelnemers voortijdig met hun online therapie. Het individuele karakter van deze therapievorm vraagt om meer discipline van deelnemers.

Kosteneffectiviteit

Ook de kosteneffectiviteit van MBCT werd onderzocht door Compen. “Mensen die een MBCT interventie volgden, hadden minder werkgerelateerd productiviteitsverlies in vergelijking met gebruikelijke zorg. MBCT is zowel online als in groepsverband effectief én efficiënt. Waar voor je geld dus.”

Félix Compen promoveerde op vrijdag 6 september 2019 aan Radboudumc in Nijmegen.