Nieuws

22 september 2020

KWF financiert nieuw onderzoek HDI

KWF kent 27 miljoen euro toe aan 51 nieuwe onderzoeksprojecten van 14 verschillende instituten. Dr. Melanie Schellekens van het Helen Dowling Instituut ontvangt als jonge talentvolle onderzoeker ruim een half miljoen euro voor een onderzoek naar het psychologische effect van een succesvolle behandeling bij patiënten met uitgezaaide kanker. Hoe gaan zij om met het onzekere gegeven dat hun leven voor onbepaalde tijd is verlengd?

18 juni 2020

HDI vestigt bijzondere leerstoel

Veel mensen met kanker lopen te lang door met (ernstige) psychische klachten, zoals vermoeidheid, angst en depressie. Het is belangrijk dat deze mensen op tijd de juiste zorg vinden, om verergering van die klachten te voorkomen. Hoe de juiste zorg eruit ziet is voor elke patiënt anders. Dat in kaart brengen is het doel van prof. dr. Marije van der Lee, hoofd wetenschappelijk onderzoek bij psycho-oncologisch centrum Helen Dowling Instituut (HDI).

09 juni 2020

36% kankerpatiënten eenzamer sinds corona

Corona bezorgt velen van ons zorgen en stress. Iemand met kanker had deze gevoelens al en krijgt dit er nog eens bovenop. Afstand houden valt vaak extra zwaar, want contact, afleiding, een arm om je heen is juist als je ziek bent zo hard nodig. Uit onderzoek van het Helen Dowling Instituut blijkt dat 33% van de kankerpatiënten sinds de lockdown aanzienlijk meer psychische stress ervaart. Daarnaast voelt 36% zich eenzaam en geïsoleerd door het wegvallen van sociale contacten en activiteiten. Bianca Weijers is een van hen. “Het was alsof ik opnieuw een diagnose kreeg. Je voelt je zó kwetsbaar.”

“71 procent kankerpatiënten wil deels blijven beeldbellen”

De therapeuten van het Helen Dowling Instituut (HDI) in Bilthoven staan ook in coronatijd klaar voor mensen met kanker. Met psychologische zorg op veilige afstand, letterlijk (via video- of wel beeldbellen) of op anderhalve meter. Na zeven weken lockdown vroegen we cliënten naar hun ervaringen met beeldbellen en hun emotionele welzijn sinds de uitbraak van het coronavirus. Hieruit blijkt dat 71% deels wil blijven beeldbellen, als men moe is door chemotherapie of (tijdelijk) lichamelijk beperkt is door bijvoorbeeld een operatie. Daarnaast geeft 36% van de kankerpatiënten aan zich eenzamer te voelen sinds de uitbraak van het coronavirus.

11 mei 2020

Volle kracht vooruit met een voet op de rem

Hoe doe je dat, vrijheden verruimen met een voet op de rem? Een goede vraag en ook voor het HDI een uitdaging. Toen het coronavirus in Nederland definitief zijn intrek had genomen, lukte het ons om binnen een week de gehele organisatie thuis te laten werken. Het was even wennen, passen en meten maar het lukte. Onze psychologische zorg voor mensen met kanker en hun naasten kon doorgaan en dat was voor iedereen een opluchting.

10 april 2020

Hoe werkt het HDI tijdens corona?

Het HDI werkt door. Met gesloten deuren maar met een open digitale verbinding. Onze psychologische zorg aan duizenden cliënten gaat door via beeldbellen en telefoon. Binnenkort kunnen we ook onze gezins- en groepstherapieën via een veilige beeldverbinding voortzetten. Daarmee zorgen we gewoon door. Juist nú.

07 april 2020

Het bevorderen van een goede terugkeer naar werk na kanker

Twee op de drie kankerpatiënten keert terug naar zijn of haar werk na de afronding van de kankerbehandeling. Om een goede terugkeer naar werk te bevorderen, is het van belang om meer inzicht te krijgen in de factoren die hieraan bijdragen. Marije van der Lee schreef hierover een paper in Health Psychology Bulletin, samen met haar collega’s van het Helen Dowling Instituut (HDI) en de Universiteit Groningen. Mensen met kanker vinden terugkeer naar werk belangrijk omdat het bijdraagt aan dagelijkse structuur, sociale contacten en het de focus verlegt naar andere dingen dan kanker. Verschillende studies hebben gekeken naar welke factoren bijdragen aan terugkeer naar werk of het juist belemmeren. Fysieke uitputting, behandeling met chemo of invasieve operatie, een hogere leeftijd, lagere opleiding en lager inkomen belemmeren de terugkeer naar werk. In deze studies is echter niet gekeken naar psychosociale factoren zoals mentaal welzijn of angst en depressieklachten. Psychosociale factoren Om te onderzoeken of ook psychosociale factoren een rol spelen bij werkhervatting, hebben Van der Lee en collega’s allereerst een Delphi studie opgezet. Hiervoor zijn 21 kankerpatiënten en 19 therapeuten met ervaring in de psycho-oncologie bevraagd over welke factoren zij belangrijk vinden bij werkhervatting. Patiënten en therapeuten waren het grotendeels met elkaar eens over deze factoren. Op basis hiervan werden de volgende factoren geselecteerd om te onderzoeken of ze bijdragen aan werkhervatting: co-morbiditeit, psychische klachten (angst, depressie, vermoeidheid), welzijn, kwaliteit van leven, gevoelens van hulpeloosheid, acceptatie van ziekte, gevoel van controle over problemen, stressvolle levenservaringen, huishoudelijk en sociaal functioneren. De individuele patiënt Van der Lee gebruikte data van een landelijke evaluatiestudie naar de psycho-oncologische zorg van het HDI of een ander Psycho-Oncologisch Centrum (POC). De eerder geselecteerde factoren bleken werkhervatting 9 maanden na aanmelding bij een POC niet te voorspellen. Het kan zijn dat factoren die bijdragen aan werkhervatting sterk verschillen tussen patiënten. Mogelijk speelt voor de ene patiënt welzijn een belangrijke rol, voor de ander acceptatie van de ziekte, maar dit hoeft niet voor de gehele groep patiënten te gelden. Toekomstig onderzoek zou zich meer op het individu moeten richten. Meer over onderzoek van het HDI

03 april 2020

Corona-angst de hand schudden

“Kankerpatiënten zijn behoorlijk veerkrachtig.” Dat is de eerste conclusie van gz-psycholoog Coen Völker na drie weken therapie in tijden van corona. “Sommigen zijn weliswaar behoorlijk angstig, voelen zich onveilig en twijfelen over behandelingen nu er een virus heerst. Maar de meesten zijn niet in paniek. Met alle cliënten sprak ik over corona en veel cliënten blijken op een behoorlijk veerkrachtige manier met deze noodtoestand om te gaan.” Hoe kan dat? Wat doen cliënten van het HDI waardoor ze de angst kunnen begrenzen? Wat hebben ze in het verleden door hun kankertijd geleerd waardoor ze nu met corona overeind blijven?

19 februari 2020

Een zorg minder

Na een pittige start zijn we blij te kunnen vertellen dat we met bijna alle zorgverzekeraars een contract hebben gesloten. Goed nieuws voor onze cliënten, die in de meeste gevallen kunnen rekenen op volledige vergoeding vanuit de basisverzekering. Een zorg minder.

07 februari 2020

BLANKET studie: eerstelijnszorg bij angst voor terugkeer van kanker

We zijn op zoek naar huisartspraktijken en POH-GGZ die mee willen doen aan een studie naar begeleiding bij angst voor terugkeer van kanker in de huisartsenpraktijk. In dit document leest u meer informatie.

06 februari 2020

Nieuw onderzoek HDI en UMC Groningen naar bijdrage partner aan behandeling van vermoeidheid

Het Helen Dowling Instituut (HDI) en het UMC Groningen hebben een subsidie van een half miljoen ontvangen van KWF Kankerbestrijding voor een nieuw onderzoeksproject: COMPANION. In dit project worden twee online interventies ontwikkeld om patiënt én partner te helpen bij het omgaan met ernstige vermoeidheid na kanker. Onderzocht wordt hoe partners zo goed mogelijk betrokken kunnen worden bij de behandeling van vermoeidheid.

28 januari 2020

Onderzoek: begeleiding huisartspraktijk bij angst voor terugkeer van kanker

In de BLANKET-studie wordt onderzocht of begeleiding vanuit de huisartsenpraktijk behulpzaam is bij de angst voor terugkeer van kanker. Yvonne Luigjes publiceerde onlangs een protocol-artikel over het ontwerp en de opzet van de Blanket-studie in het tijdschrift BMJ Open.

21 januari 2020

Mindfulness therapie blijkt kosteneffectief

Uit onderzoek blijkt dat de effectieve Mindfulness-Based Cognitieve Therapie (MBCT) minder maatschappelijke kosten met zich meebrengt dan gebruikelijke zorg.

16 december 2019

Helen Dowling Instituut betrokken bij nieuw onderzoeksproject

KWF Kankerbestrijding, de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) en de Topsector Life Sciences & Health trekken samen 5,4 miljoen euro uit voor acht nieuwe kankeronderzoeksprojecten waarbij technische en medische wetenschappers samenwerken. Onderzoeker dr. Marije van der Lee van het Helen Dowling Instituut is betrokken bij een van deze onderzoeken.

09 december 2019

Professionele hulp nodig bij angst voor terugkeer van kanker

Angst voor terugkeer van kanker is een normale en veelvoorkomende emotie nadat iemand de diagnose kanker heeft gekregen. Hoewel angst en onzekerheid logische reacties zijn, is er soms zoveel angst voor terugkeer van kanker dat deze spanning het dagelijks leven in de weg staat. Sanne van Helmondt onderzocht samen met collega’s van het Helen Dowling Instituut en Tilburg Universiteit of een online zelfhulp-interventie behulpzaam is voor vrouwen met borstkanker in het omgaan met deze angst. Ze publiceerde hier onlangs een paper over in Psycho-Oncology.

22 november 2019

Band tussen behandelaar en cliënt van belang bij online mindfulness therapie

Psychische klachten bij kanker verminderen door Mindfulness-based Cognitieve Therapie (MBCT) in vorm van groepstherapie en online therapie. De relatie tussen cliënt en therapeut speelt hierin een belangrijke rol. Dit blijkt uit het promotieonderzoek van Else Bisseling. Het onderzoek is onderdeel van de landelijke BeMind studie, een samenwerking tussen het Helen Dowling Instituut (HDI) en het Radboudumc Centrum voor Mindfulness.

18 november 2019

Basisgroep ‘Leren leven met kanker’

Eind juni vergaderden we een middag lang. We zaten met een hele club rond de tafel, met de manager financiën, het hoofd secretariaat, de directie, teamleider patiëntenzorg en een aantal therapeuten. We moesten een oplossing bedenken. Voor een probleem dat in de hele ggz speelt: wachtlijsten. Bij ons stond de wachttijd inmiddels op bijna 8 maanden. Onaanvaardbaar lang voor mensen die lijden aan de gevolgen van kanker.

De relatie tussen therapeut en cliënt in online therapie

De BeMind studie heeft aangetoond dat zowel de groepsvariant als het online aanbieden van Mindfulness-Based Cognitieve Therapie (MBCT) mensen met kanker helpt om angst- en depressieklachten te verminderen. De relatie tussen de cliënt en therapeut kan een belangrijke rol spelen in de behandelresultaten van psychologische interventies. Promovenda Else Bisseling onderzocht of een therapeutische relatie zich ook online goed kan ontwikkelen en kan bijdragen aan het behandelresultaat. De resultaten zijn onlangs gepubliceerd in Journal of Medical Internet Research.

17 oktober 2019

De ervaringen van mensen met ernstige chronische vermoeidheid na kanker

Ruim 25% van de patiënten blijft kampen met ernstige vermoeidheid nadat de behandeling voor kanker is afgerond. Dit wordt chronische kankergerelateerde vermoeidheid (CKV) genoemd. Om CKV beter te kunnen begrijpen en de best mogelijke zorg te bieden, is het van belang meer inzicht te krijgen in hoe patiënten deze vermoeidheid ervaren. Daarom publiceerde Tom Bootsma, samen met collega’s van het Helen Dowling Instituut en Tilburg Universiteit hier een reviewpaper over in Psycho-Oncology.

05 september 2019

Online therapie effectief en efficiënt bij psychische klachten kanker

Mindfulness-based Cognitieve Therapie (MBCT) in digitale vorm is effectief in het verminderen van psychische klachten bij kanker. Ook zorgt het voor een lager verzuim en minder zorgkosten dan gebruikelijke zorg. Dat blijkt uit het promotieonderzoek van Félix Compen. Het onderzoek is onderdeel van de landelijke BeMind studie, een samenwerking tussen het Helen Dowling Instituut (HDI) en het Radboudumc Centrum voor Mindfulness.

02 september 2019

‘Het is misschien toch fijner om te weten dat je doodgaat’

Een paar weken geleden ontmoette ik Daniëlle Hermans (55), een cliënt van ons. Samen met haar uitgever geeft ze volgend jaar het boek ‘Ik ben er nog’ uit. Daniëlle is eindredacteur en ze heeft een missie: je vertellen hoe het is om tegen de verwachtingen in níet dood te gaan maar door te leven met kanker. Het was een uitzonderlijke ontmoeting.

29 augustus 2019

Complexe samenhang van klachten in kaart gebracht

Ernstige vermoeidheid, angst en somberheid zijn veelvoorkomende klachten bij en na kanker. Om mensen met kanker de best mogelijke zorg te bieden, is het van belang om meer inzicht te krijgen in de complexe samenhang van deze klachten. Melanie Schellekens publiceerde hierover een paper in Journal of Behavioural Medicine, samen met haar collega’s van het Helen Dowling Instituut (HDI), Tilburg Universiteit en Universiteit Groningen.

23 mei 2019

HDI doet mee aan MATCH-studie

Het Helen Dowling Instituut (HDI) is één van de deelnemende instellingen van de nieuwe MATCH-studie. Hierin wordt onderzocht of een nieuwe vorm van cognitieve gedragstherapie beter werkt in de psychologische behandeling van vermoeidheid, angst voor terugkeer van kanker en depressieve klachten. Het onderzoek is toegankelijk voor een bepaalde groep kankerpatiënten.