- Onderzoek
Feedback van de therapeut tijdens internettherapie draagt bij aan de afname van vermoeidheid
Eerder heeft de studie Fitter na kanker aangetoond dat Mindfulness-Based Cognitieve Therapie via het internet effectief is in het verminderen van vermoeidheid bij kanker. In deze internettherapie wordt de cliënt begeleid door een therapeut. Door meer inzicht te krijgen in de feedback van de therapeut kunnen we de therapeutische ondersteuning verder verbeteren. Anne Maas publiceerde onlangs samen met haar collega’s van het Helen Dowling Instituut een paper hierover in het wetenschappelijke vaktijdschrift Internet Interventions.
Feedback van de therapeut
Tijdens de internettherapie worden cliënten gevraagd dagelijks aandachtsoefeningen te doen. Zij beschrijven hun ervaringen met deze oefeningen in online dagboeken binnen een beveiligd portal. Iedere week stuurde de therapeut een tekstbericht naar de cliënt met feedback op deze ervaringen. Maas analyseerde in totaal 537 tekstberichten die 5 therapeuten naar 31 cliënten stuurden. Zij onderscheidde 9 vormen van feedback die therapeuten gebruiken (zie tabel). Het grootste deel van de wekelijkse berichten van de therapeut bestond uit aanmoedigen (19%), parafraseren (16%) en belonen (15%).
| Aanmoedigen | Client stimuleren om de oefeningen en opdrachten uit te voeren. |
| Parafraseren | Herhalen of beschrijven van wat de cliënt bij de oefeningen opschreef. |
| Belonen | Client complimenteren bij de afronding van een oefening. |
| Psycho-educatie | Informatie bieden over de psychologische processen die voorkomen. |
| Informeren | Praktische informatie bieden over de opbouw van een module. |
| Empathie tonen | Begrip en empathie tonen voor de moeilijkheden van de cliënt. |
| Werkrelatie verbeteren | Interesse tonen in de situatie van de cliënt om de band te verbeteren. |
| Zelfreflectie stimuleren | Client stimuleren om gewoontes en gedragspatronen te leren herkennen. |
Informeren en aanmoedigen dragen bij aan afname van vermoeidheid
Vervolgens keek Maas welke therapeutische vormen van feedback bijdragen aan de afname van vermoeidheid. Informeren bleek de afname van vermoeidheid te voorspellen. Dus hoe meer de therapeut de cliënt informeerde over de opbouw van de module en welke oefeningen daarbij horen, hoe meer de vermoeidheid afnam. Informeren helpt cliënten bij wat ze kunnen verwachten. Zeker bij zo’n intensieve behandeling als MBCT waarbij cliënten dagelijks oefenen, lijkt het van belang dat cliënten weten waar ze aan toe zijn.
Ook aanmoedigen bleek een voorspeller van de afname van vermoeidheid. Dus hoe meer de therapeut de cliënt aanmoedigde om de oefeningen uit te voeren, hoe meer de vermoeidheid afnam. Deze aanmoediging kan helpen om meer te oefenen. Uit eerder onderzoek weten we dat wanneer deelnemers meer aandachtsoefeningen doen, ze meer baat hebben bij de therapie.
Dat we geen relatie vinden tussen de andere vormen van feedback, zoals empathie tonen, en de afname van vermoeidheid betekent niet dat deze andere vormen niet belangrijk zijn. Alle vormen van feedback werden iedere week minstens een keer gebruikt en dat lijkt een goede basis voor de behandeling. Alleen voor informeren en aanmoedigen geldt: hoe meer hoe beter. Wij raden therapeuten dan ook aan om te blijven doen wat ze al doen, dus feedback geven die goed aansluit bij de situatie en de cliënt. Hierbij mogen ze de nadruk leggen op informeren en aanmoedigen.
